Persona kelimesi, dijital pazarlamaya yönelik yapılacak olan çalışmalara yön ve karar veren, bu çalışmalara başlanmadan önce gerekli tespitlerin yapılmasını öneren bir kavramdır. Farklı karakteristik özelliklere sahip olan ve farklı kişisel kriterlere göre belirlenen ideal müşteriler, “persona” olarak adlandırılmaktadır. Kimlik ve karakter tarzında anlamlara gelen bu kelime, sizin sahip olduğunuz müşterinin ortalama olarak sahip olduğu karakteri gösterir.
Dijital pazarlama stratejilerinizde doğru Persona’ları belirleyerek, satışları artırmanın yolları hakkında daha etkili bir keşif yapabilirsiniz. “Persona nedir?” sorusu hakkında daha detaylı bilgi almak istiyorsanız, sizler için hazırladığımız yazımızı okuyabilirsiniz.
Persona Nedir? Persona Ne Demek?
Persona kelimesi, farklı kaynaklar üzerinde yapılan incelemeler ile elde edilen verilerin incelenmesi ve bu verilerin ışığında ideal olarak belirlenen müşteri profilinin bulunması olarak tanımlanır. Bu kavram için bir analiz sürecidir de denilebilir. Türkçe anlamı olarak “kişilik kartı” olan bu kavram, persona oluşturma için de önem arz etmektedir.
Hedeflemiş olduğunuz kitle grubunu en basit şekli ile personalaştırmak, sadece fikirlerinizin kristalleştirilmesini sağlamaz, bununla beraber kuruluşunuz için içerik hazırlayan herkesin ortak bir nokta üzerinde hareket etmesini sağlar. Eğer bu yakından tanıma işlemlerinde başarılı olursanız, hedef kitlenize yönelik yapacak olduğunuz atışlarda da tam 12’den vurabilirsiniz.
Pazarlama sürecine girmeden önce ilk olarak belirli hedeflere yönelik persona oluşturma işlemleri yapılır. Bunları isterseniz sektör araştırması doğrultusunda isterseniz de hayali olarak yapabilirsiniz. Şirket personası, sonradan düzeltilmesi çok zor olacağı için her zaman en başında olması gerektiği gibi yaratılır. Kurumsal kimlik tasarımı, kullanılacak sloganlar ve markaya ait isim bu persona skalası içerisinde yer alan unsurlardır.
Persona Nasıl Oluşturulur?
Eğer müşteri kitlenizi yakından tanımak istiyorsanız, persona oluşturma konusunda da sıkı çalışmaları ve oluşturacağınız personaları tanımalısınız. Ne kadar kurgusal bir karakter oluşturuyor olsanız da bu karakterleri yakından tanıyor olmak, gerçekte temsil edilen kişileri de anlamanıza yardımcı olacaktır. Bu sebepten de persona oluşturma aşamalarında bir kimlik oluşturulur, kişilere fotoğraf eklenir ve isimlendirilir. Elde edilen verilerin analiz edilmesi ile beraber ulaşılan bilgiler de bu kişinin karakterini oluşturmaktadır.
İlk olarak müşterilere ait yüzeysel bilgilere göz atın. Bunlar kişinin cinsiyeti, yaşadığı şehir, yaşı, medeni hali, aylık geliri ve bunun benzeri özelliklerdir. Bundan sonra ise müşterinin amacını kavramaya çalışın. Bu müşteri sizden hangi amaç doğrultusunda alışveriş yapıyor? Bu aşamanın da yapılması ile beraber şikayetler kısmına odaklanabilirsiniz. Bu aşamada var olan şikayetlerin neden olduğunu incelemeli ve olası çözümler üretmelisiniz. Bu müşterilerin sevdikleri internet sitelerini keşfedin, bu adreslerden fikir alın.
Tüm bu işlemlerden sonra da en önemli kısma geliyoruz. Sosyal medyayı kullanmayı kesinlikle ihmal etmemelisiniz. Çağımızın vazgeçilmezi olan sosyal medya, oluşturduğunuz persona tarafından ne kadar ve nasıl kullanılıyor? Bu konuya da odaklanarak çok daha sağlıklı bir süreç içerisine girebilirsiniz.
Persona Belirleme Süreci:
Persone belirleme aşaması, müşterilere ait bilgileri toplamayı ve bunlar üzerinde analizler yapmayı hedefler. Müşterilere ait olan satın alma sebeplerini oluşturan süreçler, size de nasıl bir pazarlama yapmanız gerektiği hakkında birkaç fikir verecektir. Size ait olan pazarlama stratejisi de yine bu alanda belirlenir.
Persona belirleme aşaması, farklı süreçler halinde ilerleyen bir aşamadır. İlk olur geniş çaplı bir kitle araştırmasında bulunmalısınız. Müşterilere ait olan ekonomik ve sosyal durumu, ilgisini çeken ürünler, yaş profili, satın alma motivasyonu ve satın alma sıklığı gibi konuları araştırarak çok daha iyi bir analiz gerçekleştirebilirsiniz. Bundan sonra ise müşterilere ait sorun belirleme kısmı gelecektir. Burada var olan asıl amacımız ise olası sorunları çözüme kavuşturmaktır.
Personaya ait birçok aşama vardır. Bu aşamaları sizler için şu şekilde sıralayabiliriz:
Verilerinizi Toparlayın
Hedeflemiş olduğunuz pazar içerisindeki tüm verileri toplamalısınız. Bu kısım çok önemlidir. Bunun sebebi ise bu verilerin sizin hedefiniz içerisindeki kişiye ait veriler olmasıdır. Bu veri toplama kapsamında anketlere, sosyal medyaya, internet sitesi ziyaretçi bilgilerine ve CRM verilerine odaklanmanız gerekebilir. Bunun yanında, mevcutta yer alan personaları kontrol etmekte de fayda vardır.
Eğer yeni bir persona oluşturma fikri içerisindeyseniz, kendinize şu soruları sormayı unutmayın.
- Burada yer alan persona hala mevcut alıcılardan mı?
- Bize ait olan hizmetler ya da ürünler, bu kişilerin sorunlarını çözümlemeye devam ediyor mu?
- Bu istatistiki veriler ne zaman toplandı?
Bununla beraber alınacak olan aksiyonlar da şu şekildedir:
- Size yarar sağlayabilecek olan tüm müşteri verilerini elde edin.
- Uygun olan verileri saklayın ve geride kalanların tamamını saklayın.
- Bu verilerin şu anda odaklanacak olduğunuz hedef kitleler ile uyumlu olup olmadığını kontrol edin.
Dijital Varlıklarınızı Analiz Edin
Dijital platformların içerisine çekmiş olduğunuz müşterileri görmek istiyorsanız, internet siteniz üzerinden ya da sosyal medya araçlarından veri toplama işlemlerinize devam edebilirsiniz. İnternet siteniz içerisinde yer alan analizler, siteye gelen kitlenin nereden geldiği ve siteniz içerisinde nasıl bir etkileşim gösterdiğini aktarmaktadır. Sosyal medya araçları ise sizi takip eden kişilerin kim olduğunu ve size ait ürünler ile kimlerin ilgilendiğini gösterir.
Google Analytics yaş, cinsiyet, dil, yer ve ilgi gibi birçok konuda istatistiki veri yayınlama gücüne sahiptir. Sizler de internet siteniz için bu aracı kullanabilirsiniz. Bununla beraber İnstagram, Facebook ve Twitter gibi sosyal medya araçları da toplayabileceğiniz ve kaydedebileceğiniz birden çok demografinin elde edilmesini sağlayacaktır. Bu bilgilere erişmek için sosyal medya araçlarının tamamında yer alan Analytics kısmını ziyaret edebilirsiniz.
Var Olan Kitlenizden Geri Dönütler Almaya Çalışın
Birçok yararlı bilgiye sahip olsanız dahi çalışmanız henüz bitmedi. Müşterilerinize ait tüm deneyimleri bilmek, doğru bir müşteri yolculuk haritasını oluşturmanızı sağlayacaktır. Bundan sonra ise müşterileriniz ile temas içerisinde olan arkadaşlarınızla konuşmanız gerekir. Bu sayede benzer müşteriler ile temasa geçen iş arkadaşlarınızın bilgilerinden yararlanma fırsatı bulabilirsiniz. Persona oluşturma aşaması için önemli olan bu konu, daha fazla kişi ile temasa geçilerek konuştuğu zaman daha çok etkili olmaktadır.
Bunun bir başlangıç listesi olduğunu ve deneyimlere bakarak sormakta olduğunuz soruları genişletmeniz gerektiğini unutmayın.
Verilerinizi İçgörüye Dönüştürün
Elde ettiğiniz verileri gözden geçirmelisiniz. Persona oluşturma aşamasında önemli bir yere sahip olan bu alan, kitlenizi belirleme konusunda büyük bir etkiye sahip olmaktadır. Bu verilerin incelenmesi ile beraber kitlenizle hangi niteliklerin uyuştuğunu görebilirsiniz. Bununla beraber, hedef kitlenize ait olan ve ürününüze ihtiyaç duymasına neden olan durumları da araştırmalısınız. Bu kapsamda şirket içerisinde verileri, internet sitesi verileri ve sosyal medya verilerinin kıyaslanarak uyumlu olanların bulunması gerekir. Bu sayede persone oluşturma işlemleri de daha kapsamlı bir şekilde gerçekleşecektir.
Dijital Pazarlamada Persona Oluşturmak Neden Önemlidir?
Dijital pazarlama içerisinde yer alan hizmetleriniz ya da ürünleriniz hem çok ucuz hem de çok kaliteli bir düzeye sahip olabilir. Fakat bu ürünleri ve hizmetleri doğru kişilere, doğru bir üslup ile aktaramazsanız, müşterilerin bu ürün ve hizmetler ile ilgilenmesi de beklenmeyecektir. Bu gibi durumlar dahilinde persona oluşturma çalışmalarına girmek sizler için çok daha avantajlı olacaktır.
Dijital pazarlama alanında başarıya ulaşmak amacı ile persona oluşturma işlemleri yapıyorsanız, bu kapsamda birden fazla karakteri baz alabilir ve yine birden çok strateji oluşturabilirsiniz. Dijital pazarlama danışmanlığı yapan kişiler de bu konu dahilinde sizlere yardımcı olabilir.
